مستند ماندگار “همسایهام میشی؟” (?Won’t You Be My Neighbor) روایتگر داستان مردی تاثیرگذار و تحسینبرانگیز با نام آقای راجر است. این مستند مورد اقبال بسیاری از بینندگان قرار گرفته و از برترینهای تاریخ به شمار میرود. در ادامه به بررسی م معرفی آن خواهیم پرداخت. پس همراه بهترین سرگرمی باشید.
نام فیلم | (?Won’t You Be My Neighbor) همسایهام میشی؟ |
کارگردان | مورگان نویل |
ژانر | مستند – زندگینامه |
سال ساخت | 2018 |
بازیگران | فرد راجرز – جواَن راجرز – بیل آیسلر – هدا شاراپن |
کشور | آمریکا |
تولید کننده | Tremolo Productions |
جوایز | برنده 53 جایزه از جمله بهترین مستند، بهترین تدوین و بهترین فیلم نامه از جشنوارههای مختلف، از جمله Boulder International Film Festival , Atlanta Film Critics Cricle, AARP Movies For Grown Up Adults |
توزیع کننده | فوکاس فیچرز |
زبان | انگلیسی |
فروش کل | 22.6 میلیون دلار |
IMDB | 10/8.4 |
Rotten tomatoes | 97% |
Metacritic | 85% |
نگاه کلی
“همسایهام میشی؟” ، داستان زندگی فرد مکفیلی راجرز، وزیر پروتستان (معلم مذهبی بخشی از کلیسای پروتستان)، فعال حقوق کودکان و محبوبترین جمهوریخواه از زمان اَبی لینکلن است. مانند اَبیِ راستگو، آقای راجرز به دلیل پوشیدن لباسی خاص و دانستن رگ خواب چند نماینده کنگره مشهور بود. از سال 1968 تا 2001 ، آقای راجرز با ارائه یک برنامه نیم ساعته برای مقابله با خشونت در کارتونها، میلیونها کودک را سرگرم کرد. او با این برنامه کودکان را به مدت نیم ساعت از جلوی دست و پای والدین خود دور نگه داشت. او در شبکه پی بی اس آواز میخواند و مشاوره میداد؛ راجرز در این برنامه همراه با عروسک گربهای که صدایش مادر من را دیوانه میکرد، نقش آفرینی کرده است. حالا 15 سال پس از مرگ او، تلاشهای قهرمانانه فرد راجرز سرانجام بر پرده سینما جشن گرفته میشود.
درباره آقای راجرز
یکی ازبهترین لحظات “تشویق ایستاده” در مستند جذاب مورگان نویل، حداقل برای من، این است که نوازنده ویولنسل یویو ما، اولین ملاقات خود را با مردی که برای همیشه به عنوان صاحبخانه “محله آقای راجرز” شناخته خواهد شد، توصیف میکند. یویو ما میگوید: “او حسابی من را ترساند و حق هم داشتم که بترسم. بچه هم که بودم آقای راجرز من را میترساند. او مرا عصبی میکرد؛ ترسی که توسط پسرعموی من که میگفت راجرز در واقعیت یک قاتل زنجیرهایست، بیشتر هم شد. پسرعمویم میگفت آقای راجرز عدهای را فریب داده و به برنامه خودش کشانده است. بعد ادامه میداد که او سر آنها را با استفاده از چرخ و فلک قطع کرده است.
مهم نبود آقای راجرز چه کار کند، تماشای برنامه او باعث میشد احساس عجیبی داشته باشم. او بیش از حد ملایم، بسیار ساکت و آرام بود؛ این برای من تا حدی عجیب و غریب بود. محیطی که من در آن بزرگ میشدم هرچیزی بود جز آرام و ساکت! خواهرم فکر میکرد که او خصوصیتی جادویی دارد؛ شاید این حرف او اثبات این باور قدیمی درباره دختران باشد که چیزها را خیلی زودتر از پسران میفهمند! البته که در نهایت من هم به همین نتیجه رسیدم. 24 سال طول کشید تا فهمیدم چه چیزی باعث شده آقای راجرز تا این حد محبوب و تأثیرگذار باشد. بعداً بیشتر در این باره خواهم گفت.
محترم، خندهدار، دوست داشتنی
“همسایهام میشی؟” به بسیاری از شایعات رایج در مورد آقای راجرز پایان میدهد. مستند این کار را به همان روش صریح و درعین حال موجزی انجام میدهد که آقای راجرز با بچهها حرف میزد. شایعه بدن پر از خال کوبی او با نشان دادن آقای راجرز در حال شنای روزانه خود در استخر محلی پاسخ داده شده است. هیچ اشارهای به خشونت روی صحنه یا محل فیلمبرداری نمایش یعنی ساختمانهای”لُند آو مِیک بلیو”وجود ندارد. در عوض، “همسایهام میشی؟” با نشان دادن منبع الهام برای ساخت عروسکی که در داخل چرخ و فلک زندگی میکرد این خلا را جبران میکند. تماشای آقای راجرز همیشه محترم که میتواند شیطنت و بدجنسی کند، واقعا خنده دار است.
رویکرد متفاوت
به جای حساب کردن روی مصاحبه با افراد مشهور و این که آقای راجرز برای آنها چه مفهومی داشت، “همسایهام میشی؟” از معدود افراد نزدیک به او و همسایگانش برای قضاوت استفاده میکند. این افراد شامل همسرش جواَن و فرزندانشان میشود. علاوه بر آنها با اعضای تیم بازیگری، دیوید نیول (آقای مک فیلی)، فرانسوا کلمونز (افسر کلمونز) و جو نگری (هندی من)، مصاحبه میشود. جو نگری، به ویژه باعث میشود که صحنه مانند یک مهمانی شلوغ به نظر برسد. همه به این نتیجه میرسند که در زیر ظاهر مهربان آقای راجرز یک تندروی واقعی و شاید حتی کسی با قدرتهای ماورایی وجود داشته باشد. در صحنهای از هفته اول نمایش محله روی آنتن، پادشاه عروسکی خیرخواهِ لند آو میک بلیو، شاه فرایدیِ سیزدهم برای ساخت دیواری به منظور بیرون نگه داشتن عناصر نامطلوب بیانیهای صادر میکند.
“همسایهام میشی؟” مهر تاییدی است براین ایده که او واقعا یک تندرو است. برای مثال ایده دردسرسازی در آهنگ تیتراژی وجود دارد که آقای راجرز در ابتدای هر نمایش برای بچهها میخواند. در آن، یک مرد سفیدپوست از همه دعوت میکند که بدون در نظر گرفتن رنگ پوستشان، به محله او بیایند. او میخواند: “من همیشه دوست داشتم همسایهای مثل تو داشته باشم. دقیقا ” احساسی که اکثر آمریکاییها در دورهای که “محله آقای راجرز” نمایش داده میشد، در موردش همدل نبودند.
ادی مورفی در”محله آقای رابینسون”، مفهوم ” ترس از محله سیاهان ” را به خوبی دستمایه نمایش هجوآمیز درخشان خود قرار میدهد.
ویژگیهای منحصر به فرد آقای راجرز
نبوغ واقعی آقای راجرز را نویل در دو مورد به یاد ماندنی به خوبی نشان میدهد. اولین مورد حضور آقای راجرز به نمایندگی از ال بی جی برای تامین بودجه آخرین محصول آنها یعنی سیستم پخش عمومی در برابر کنگره است. راجرز در مواجهه با رفتار خصمانه سناتور پاستوره، که از قبل تصمیم خود را برای مخالفت گرفته بود، به خواندن آهنگی که برای نمایش خود نوشته بود کفایت کرد. پاستوره بلافاصله تسلیم شد. او گفت: “شما همین الان 20 میلیون دلار خود را به دست آوردید.” اتفاقی که حتی در فیلمی از جیمی استوارت هم باورش نمیکنید؛ خدا بهمان رحم کند اگر در این دوره و زمانه در واشنگتن دی سی تکرار شود. با این وجود، تصاویر این اتفاق در یوتیوب قابل مشاهده است.
نقشی ماندگار
مورد دوم اتفاقیست که آقای راجرز موضوعی را که با شخصیت افسر کلمونز رخ میدهد، رهبری میکند. كلمونز به عنوان یك آفریقایی تبار آمریكایی، ابتدا برای بازی در نقش پلیس در این نمایش مردد بود. او سرانجام به اهمیت این که بچههای رنگین پوست چهره آشنا و دوستانهای از یک مجری قانون ببینند، پیبرد. مهمتر از آن، او در قسمتی پرحاشیه به ایفای نقش پرداخت. در آن قسمت آقای راجرز با دعوت از كلمونز برای پیوستن به او در یك استخركوچك، از مفهوم استخرهای شنای تفكیك شده به شدت انتقاد کرد. نویل این صحنه از نمایش را با تصاویری همراه میکند که نجات غریقهای سفیدپوست در استخری که بچه های سیاه در آن شنا میکنند، سفید کننده میریزند.
با این حال، کلمنز مثالی را هم به یاد ما میآورد. مثالی که البته آقای راجرز چندان در مورد آن روشنفکرانه برخورد نمیکرد. یکی از کارمندان متوجه میشود که آقای کلمونز که تا آن زمان کسی در محل کار از همجنسگرا بودن او مطلع نبود، به یک کلوب مخصوص همجنسگرایان رفت و آمد می کند. کلمونز اعتراف میکند که اوقات خوشی را در این کلوب داشته است. او بلافاصله مطلع میشود که تکرار این رفت و آمدها منجر به کنار گذاشته شدنش از برنامه خواهد شد.
میتوانم تصور کنم کدام شخصیت عروسکی “لند آو میک بلیو” وظیفه داشته آقای کلمنز را مطلع کند که محلهی آقای راجرز جایی برای همجنسگرایان ندارد. به گمانم این شخصیت هنریتا، گربه برنامه بوده است که به او گفته “میو میو، کلوب همجنسگراها میو میو، نه نه میو میو، اخراج!”. البته آقای کلمنز ناگفته نمیگذارد که آقای راجرز بعد از مدتی بالاخره این واقعیت را در مورد او میپذیرد و اوضاع عادی میشود.
مطالب مرتبط: معرفی و بررسی مستند فاصله را دریاب (Minding the Gap) + لینک دانلود
جست و جو در اعماق شخصیت اصلی
“همه چیز به عشق ختم میشود یا فقدان آن عشق “، جملهای که آقای راجرز در یک تصویر قدیمی به ما میگوید.
مثل دوست عروسکگردان و همکار او در پی بی اس، جیم هنسن، فرد راجرز از عروسکها برای بیان بسیاری از پیامهایش استفاده میکرد. اولین عروسک او دانیل، ببری راه راه است که به عنوان شخصیت متحرک در میانبرنامهها استفاده میشد. همسر آقای راجرز به این نکته اشاره میکند که دانیل، تجسم نیازهای کودکی آقای راجرز به دوست داشتهشدن و احساس ناامنی ناشی از آن است. گفته شده آقای راجرز به خاطر اضافه وزنش در کودکی مورد آزار و تمسخر قرار میگرفته است.
همکلاسیهایش او را در مدرسه فردی چاقه صدا میزدند. این اتفاقات میتواند منجر به این شده باشد که او در بزرگسالی احساسات کودکان را به اندازه احساسات افراد بالغ مهم میدانست و بر آن تاکید میکرد. مردم البته به سرعت متوجه میشوند که دانیل سمبل معصومیت است. آقای راجرز صداپیشهی شاه فرایدی سیزدهم هم هست. وی نماد نیاز یک انسان بالغ برای پیدا کردن جایگاه خود در زندگیست.
مستندی الهام بخش
تماشای محله آقای راجرز از زاویه دید یک بزرگسال بسیار جالب است. شما به سرعت متوجه میشوید که مرز مشخصی بین واقعیت و خیال ترسیم شده است. مثلا ما هیچ وقت به این سمت سوق داده نمیشویم که باور کنیم قسمتهای عروسکی چیزی به جز نمایش هستند. آقای راجرز هرگز به بینندهاش از بالا به پایین نگاه نمیکند؛ همینطور هرگز مسائل ناراحت کنندهای مثل مرگ یا خشم را خوب و ساده جلوه نمیدهد. او به حقیقت وفادار و در رفتارش جدی و استوار است. من را به یاد لحظهای میاندازد که بالاخره تصویر روشنی از آقای راجرز پیدا کردم.
شخصیتی تاثیرگذار
سالها پیش روزی پریشان و ناراحت از محل کارم در وال استریت به خانه آمده بودم. خسته بودم و استرس داشتم و بیشتر از آن چه فکرش را کنید احساس بدبختی میکردم. بدون قصد خاصی تلویزیون را روشن کردم و برای درست کردن شام به آشپزخانه رفتم. تلویزیون روی کانال پی بی اس بود و من میتوانستم صدای آقای راجرز را بشنوم. با وجود این که خوب به حرفهایش گوش نمیدادم همان موقع متوجه شدم که چرا بچههایی مثل خواهرم آن چنان عاشق آقای راجرز بودند. آقای راجرز کاری میکرد که فکر کنید کسی هست که به شما اهمیت میدهد و شما را متمایز و خاص میداند؛ بر خلاف چیزی که عوضیهای فاکس نیوز و وال استریت ژورنال در مقالاتشان ادعا میکردند. او به شما قول موفقیت و افتخار نمیداد. فقط میگفت که مهم نیست چه قیافهای داری، چه قدر توانایی یا چه قدر پول داری، تو ارزشمندی!
در آشپزخانه ایستادم و به حرفش گوش دادم. چیزهایی بود که به عنوان یک انسان بالغ باید از قبل میدانستم، با این حال با شنیدن آنها شروع کردم به گریستن. این را تعریف کردم که بگویم همین عکس العمل را در پایان مستند “همسایهام میشی؟” هم داشتم. در سالن نمایش منتقدین نشسته بودم و دفترچه یادداشتم را جلوی صورتم گرفته بودم که کسی نفهمد در حال اشک ریختن هستم.
حالا اگر کسی مثل من که خاطرات کودکیش از آقای راجرز شامل شایعات قتلهای زنجیرهای او هم میشود، قادر است چنین عکس العملی را نشان دهد، تصور کنید “همسایهام میشی؟” با کسانی که همیشه عاشق آقای راجرز بودند چه میکند. هنگام تماشای این مستند فراموش نکنید که دستمال کاغذی همراهتان باشد، آن هم به تعداد زیاد!
نکات جالب
مستند “همسایهام میشی؟” شامل کلیپی کوتاه از دیدار فرد راجرز با کوکو گوریل مشهور است. مستند کوکو را نشان میدهد که کفشهای آقای راجرز را از پایش در میآورد. دلیل این کار گوریل توضیح داده نمیشود. پس از مرگ کوکو در ژوئن 2018، چندین مراسم ادای احترام برای کوکو برگزار شد. در آنها توضیح داده شد که کوکو با وفاداری تمام هر روز برنامه آقای راجرز را تماشا میکرد. در طول ملاقات آنها، کوکو کفشهایش را درمیآورد. دلیل این رفتار این بود که او در ابتدای هر قسمت میدید که راجرز این کار را میکند.
کارگردان فیلم “همسایهام میشی؟”، مورگان نویل، نقل میکند که گفت و گو با یویو ما در مورد زندگی، یکی از اتفاقات الهام بخش ساخت این مستند برای وی بوده است. به گفته یویو ما، این راجرز بود که او راهنمایی کرد چگونه از شهرتش برای انتشار خوبی در جهان سود ببرد.
دانلود “همسایهام میشی؟”
مطالب مرتبط
مطالب اخیر
نقد و بررسی سریال House of the Dragon (خاندان اژدها)
House of the Dragon (خاندان اژدها) یک مجموعه تلویزیونی آمریکایی رو به پخش در ژانر درام فانتزی است که توسط…
بررسی بازی Cult of the Lamb (فرقه بره)
Cult of the Lamb (فرقه بره) یک بازی اکشن ماجراجویی است. و توسط توسعه دهنده مستقل Massive Monster ساخته شده…