فیلم سینمایی گاو به کارگردانی داریوش مهرجویی و نویسندگی غلامحسین ساعدی و داریوش مهرجویی در سال 1348 ساخته شد. این فیلم سینمایی اولین تجربه عزت الله انتظامی به عنوان بازیگر در سینما بوده و البته که به خوبی توانسته از عهده این نقش بربیاید و جوایزی را برای بازی در آن از جشنوارههای داخلی و خارجی کسب کند.
گاودر ابتدا به صورت نمایشنامه بوده و توسط هنرمندانی چون علی نصیریان، جعفر والی، عزت الله انتظامی و چند هنرمند دیگر روی صحنه اجرا شد و سپس بعد از بازگشت داریوش مهرجویی به ایران این نمایشنامه به صورت یک فیلمنامه در میآید و توسط همان گروهی که نمایش را بازی کردند، فیلمبرداری میشود.
در ادامهی این مقاله ما را همراهی کنید.
مشخصات فیلم
عنوان فیلم | گاو |
کارگردان | داریوش مهرجویی |
تهیه کننده | داریوش مهرجویی |
بازیگران | عزت الله انتظامی، علی نصریان، جمشید مشایخی، پرویز فنی زاده، جعفر والی، مهین شهابی، مهتاج نجومی، عزت الله رمضانی فر، فیروز بهجت محمدی، خسرو شجاع زاده، غلام علی نبی زاده، شکوه نجم آبادی، داریوش رضایی، یدالله شیر اندامی، عصمت صفوی، محمود دولت آبادی |
نویسنده | غلامحسین ساعدی، داریوش مهرجویی |
مدیر فیلمبرداری | فریدون قوانلو |
تدوینگر | زری خلج |
صدا بردار | بهرام دارایی |
موسیقی متن | هرمز فرهت |
طراح چهره پردازی | غلام علی نبی پور |
سال تولید | 1348 |
داستان فیلم
همه زندگی مش حسن به تنها گاوی است که در طویلهاش دارد و از وجود آن علاوه بر امرار معاش خانواده خود،استفاده میکند. همچنین افراد روستا را نیز بهرهمند میسازد. همه این مسائل باعث شدهاست که مش حسن دلبستگی خاصی به این گاو داشته باشد. اما روزی که مش حسن به شهر رفته، گاو به علت نامشخصی میمیرد و افراد روستا با موافقت همسر مش حسن نعش گاو را در چاه روستا میاندازند.
پس از بازگشت مش حسن وانمود میکنند که گاو گریخته است. ولی او باور نمیکند و اعتقاد دارد گاو را اهالی روستا به قتل رساندهاند. از آن پس حالش دگرگون میشود و خود را گاو میپندارد.
کوشش و پند و نصیحت بزرگان و ریش سفیدان روستا، چاره ساز نمیشود و سرانجام کدخدا و مش اسلام تصمیم میگیرند که او را برای مداوا به شهر ببرند. ولی در میانه راه مش حسن فرار میکند و در درهای سقوط میکند و به سرنوشت گاوش دچار میشود.
کارگردان
داریوش مهرجویی در 17 آذر سال 1318 در تهران به دنیا آمد. در نوجوانی به موسیقی علاقهمند شد و مدت کوتاهی در کلاس آموزش موسیقی آقای زندی شرکت کرد. نزد پدرش که موسیقی ایرانی را خوب میشناخت به نواختن سنتور پرداخت. بعد با موسیقی کلاسیک غربی آشنا شد و به نواختن پیانو و نوشتن قطعاتی برای پیانو پرداخت.
سپس در سن 17 سالگی به سینما علاقهمند شد. تحصیلات مقدماتی را در تهران به پایان برد و یک سال در هتل آتلانتیک مدیر شد. سپس بیست ساله بود که برای ادامهٔ تحصیل به کالیفرنیا رفت. نخست به خواندن سینما روی آورد اما خیلی زود سینما را رها کرد و به فلسفه پرداخت و در سال 1344 از دانشگاه لیسانس فلسفه گرفت.
سالِ 1348 با همکاری غلامحسین ساعدی فیلمنامه گاو را از روی یکی از داستانهای کوتاه مجموعهٔ عزادارن بیل ساعدی نوشت و فیلم کرد. این فیلم جوایز متعددی را در جشنوارههای بینالمللی به ارمغان آورد. گاو هم از نظر تجاری هم از نظر هنری فیلم موفقی از کار درآمد و فصل جدیدی در سینمای ایران گشود.
بازیگران
عزت الله انتظامی: انتظامی با گذراندن دوره های آموزشی تئاتر به کار دوبله فیلم، اجرای نمایش و حضور در تلویزیون روی آورد. داریوش مهرجویی کارگردان گاو (1348) استعداد انتظامی را کشف کرد و پروراند.
علی نصریان: فیلم گاو نخستین فعالیت سینمایی او بود آقای هالو، پستچی، کفشهای میرزانوروز، شیر سنگی ناخدا خورشید، هزاردستان از آثار شاخص وی میباشد.
جمشید مشایخی: او در سال 1363 بابت بازی در دو فیلم گلهای داوودی و کمال الملک برندهی سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر شد.
پرویز فنیزاده: وی در مدت 20 سال کار هنری در بیش از 19 فیلم سینمایی، از جمله تنگسیر و گوزنها و 70 نمایش، از جمله پهلوان اکبر میمیرد نقش بازی کرد. وی پس از بازی در دو سریال تلویزیونی سلطان صاحبقران و دایی جان ناپلئون، به محبوبیت زیادی دست یافت.
دربارهی فیلم گاو
مهرجویی برای پروردن فیلمنامه خود با یاری غلامحسین ساعدی از کتاب عزادارن بیل بهره گرفت که مجموعه هشت داستان پیوسته است. داستان چهارم کتاب، دستمایه مهرجویی در گاو است، اما و آدمها و عناصر و حوادث دیگری از داستانهای دیگر این مجموعه را نیز وارد فیلمنامه کرده است.
از این لحاظ میتوان گفت که فیلم مهرجویی منسجم و پرودهتر از داستانهای ساعدی از کار درآمده است، نه فقط بر نقش گاو در اقتصاد روستا تاکید شده است. بلکه تعلق خاطر مش حسن به گاو شیردهاش نیز دقیق و کاملتر القا میشود.
تحلیل فیلم گاو
در زندگی روستایی، گاو و گوسفند هستی یک زندگی هستند و نابودی آن پیامدهای ناگواری را بههمراه دارد. آن هم گاوی که آبستن باشد.
علاوه بر داستان قدرتمند و ساختارمندش که درون یک بافت روستایی و بستری از جامعهای تماماً ایرانی و بومی اتفاق میافتد، جهان اجتماعی و فرهنگی یک جامعه را با زبانیگیرا به نمایش میگذارد.
ترس از دست دادن، نیاز شدید و حیاتی و عشق به گاو، مشحسن را مجنونوار، دیوانهی گاوش کرده است. از دست دادن چنین چیزی، قطعاً میتواند ضربهای جبرانناپذیر به او وارد کند که این اتفاق رخ میدهد و او را دچار فروپاشی ذهنی تا مرز توهم گاوشدگی و نهایتاً مرگ پیش میبرد.
خرافات و توهم دشمن از عمدهترین مسائلی است که در فیلم مطرح میشود. گاو مشحسن میمیرد و دیدگاههای مختلفی مطرح میشود که در بین آنها کار، از همه پررنگتر است. در صورتیکه وقتی بلوریها برای دزدی به خانهی مشحسن آمدند، از عدم وجود گاو جاخوردند که تأویل: کار، کار بلوریهاست را کمرنگتر میکند و چیزی فراتر از توهم دشمن باقی نمیگذارد.
سایههای وهم و خرافه در جایجای این روستاست، زنان به رهبری پیری در بینشان، با اعمالی خرافهگونه، دست به دعا برمیدارند، وردی روی آب میخوانند و جرعهجرعه روی اهالی روستا میپاشند تا از شر شیطان و نفرین در امان باشند. آنها متوسل میشوند به دستانیکه قدرتشان فراتر از جهان ماست دستان ماورائی که شاید بتوانند این روستا را از دست شیطان (دشمن ابدی انسان) نجات بدهند.
سایههای این توهم (توهم دشمن) تا جایی است که عموم افراد روستا درگیر یک پارانویا هستند و همیشه آمادهاند تا با توطئهی دشمنانشان (بلوریها) مقابله کنند. ریشههای این توهم و پارانویا را شاید بتوان ترسی دانست که سرتاسر جامعه را فرا گرفته است، ترسی که منبع و منشا آن میتواند به عقبهی یک جامعه و اتفاقات تاریخی و سیاسی آن برگردد.
جوایز فیلم
- جایزه بهترین فیلم جشنواره بین المللی فیلم لاروشل
- جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره بین المللی فیم برلین
- نامزد هوگو طلائی جشنواره بین المللی فیلم شیکاگو
- برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره سینمایی وزارت فرهنگ و هنر
- جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره سینمایی سپاس
دانلود فیلم
مطالب مرتبط
مطالب اخیر
نقد و بررسی سریال House of the Dragon (خاندان اژدها)
House of the Dragon (خاندان اژدها) یک مجموعه تلویزیونی آمریکایی رو به پخش در ژانر درام فانتزی است که توسط…
بررسی بازی Cult of the Lamb (فرقه بره)
Cult of the Lamb (فرقه بره) یک بازی اکشن ماجراجویی است. و توسط توسعه دهنده مستقل Massive Monster ساخته شده…