معرفی و بررسی مستند قتل در میان مورمون‌ها (Murder Among the Mormons) 

قتل در میان مورمون‌ها، مستندی درباره اسناد کلیسا، پول و سه انفجار در سالت‌لیک سیتی است که توانسته شهرت بسیاری پیدا کند. در ادامه همراه معرفی و بررسی این مستند سریالی جنایی از بهترین سایت باشید.

مورمونیسم سنت دینی اصلی جنبش قدیسان آخرالزمان در مسیحیت احیاگر است. این جنبش در دههٔ ۱۸۲۰ توسط جوزف اسمیت در بالاایالت نیویورک بنیان نهاده شد. قتل در میان مورمون‌ها مجموعه مستندی است به کارگردانی جرد هس و تایلر میسام و با تهیه‌کنندگی جو برلینگر و رایان اوداود. این مجموعه به جزئیات ماجرای سه انفجار در داخل و حوالی سالت لیک سیتی در سال 1985 می‌پردازد. این حوادث دو کشته و یک مجروح با خود برجای گذاشت. ریشه این اتفاق به خرید و فروش اسناد تاریخی که بنیاد و پایه‌های رسمی و مورد توافق کلیسای مورمون‌ها را به چالش می‌کشی، بر می‌گردد.

نمای آغازین

مردی که کت وشلوار وپاپیون به تن کرده درمصاحبه‌ای می‌گوید: ” می‌شود به من لطفی کنید؟ کاری نکنید که من به این سوال جواب بدهم. کاری نکنید که من به این سوال جواب بدهم، بگذارید شخص دیگری اینکار را انجام دهد. نمی‌خواهم ازاو یک قهرمان بسازم.  چون او فردی فوق‌العاده بود. “

اصل مطلب

قسمت اول به ریشه‌های کلیسای مورمون اختصاص دارد. جایی که در سال 1823 جوزف اسمیت تعدادی لوح ‌طلایی از فرشته‌ای به نام مورونی دریافت کرد وآن‌ها را به انگلیسی ترجمه کرد.

تا سال 1980، خرید وفروش اسناد تاریخی مورمون تجارت بزرگی بود زیرا مقامات کلیسا همیشه علاقه‌مند به پرکردن جاهای خالی در تاریخ خود بودند. ازطریق مصاحبه با کارشناسان اسناد تاریخی، مورخان کلیسا و روزنامه‌نگاران، با یک تاجراسناد تاریخی به‌نام مارک هافمن آشنا می‌شویم. تا سال 1984، هافمن سود زیادی ازخرید و فروش اسناد تاریخی کلیسا وهمچنین سایر اسناد تاریخی غیر کلیسایی به‌دست آورده بود. یکی ازاسنادی که او پیدا کرد به اصطلاح ” نامه سالاماندر ” نامیده شده است. این سند تاریخی توسط كاتب اسمیت، مارتین هریس نوشته شده است. در این سند، هریس داستانی را تعریف می‌کند که اسمیت یک سمندر سفید را تا لوح‌ها دنبال می‌کند.

مقامات کلیسا مشتاق به‌دست آوردن این نامه بودند. آن‌ها برای این هدف قراردادی به واسطه‌ یک تاجراسناد تاریخی به نام استیون کریستنسن منعقد کردند. درسال 1985، هافمن ادعا کرد که به ” مجموعه مک‌للین ” دسترسی پیدا کرده است. مجموعه‌ای از اسناد که باور رایج در این مورد که اسمیت کسی است که الواح طلایی را دریافت کرده است رد می‌کند؛ اطلاعاتی که می‌توانست بنیان کلیسای مورمون را متزلزل کند.

در 15 اکتبر همان سال یک بمب دست‌ساز خارج از دفتر کریستنسن منفجر شد. این بمب منجر به کشته شدن او زخمی شدن منشی‌اش شد. در خارج ازخانه‌ای درحومه شهر، بمب دست‌ساز دیگری منفجر شد که باعث کشته شدن کتی شیتز شد. این بمب برای شوهرش گری، رئیس سابق کریستنسن و یکی ازسرمایه‌گذاران قرارداد ” نامه سالاماندر ” درنظر گرفته شده بود. روز بعد، خود هافمن در اثر انفجار بمب دیگری در اتومبیلش به شدت زخمی شد. چه کسی می‌توانست عامل این بمب گذاری‌ها باشد؟

این مستند شما را به‌یاد کدام مجموعه مستند می‌اندازد؟

باید گفت تقریباً به یاد تمامی مستندهای دیگر ژانر جنایات واقعی که از نتفلیکس پخش شده است.

مطالب مرتبط: معرفی و بررسی مستند سریالی
پسران سام : سقوطی به تاریکی(Sons of sam descent into darkness)

دلایل جذابیت مجموعه

یکی از نکات مثبتی که در مورد ” قتل در میان مورمون‌ها ”  توجه مخاطب را به خود جلب می‌کند اختصار آن است. این مستند تنها سه قسمت 45 دقیقه‌ای است. بنابراین، به سرعت به اصل داستان می‌رسد و از پیچیدگی‌های دیگر پرونده هافمن بدون این‌که خیلی به جزئیات بپردازد عبور می‌کند. اگر در مورد موضوع  مستند تحقیق کنید متوجه خواهید شد که پرونده هافمن بسیار پیچیده است. از جمله این پیچیدگی‌ها می‌توان به مساله جعل اسناد و فریب از طرف هافمن اشاره کرد.

چه در مورد این پرونده ذهن مشغولی داشته باشید چه نداشته باشید، خواهید دید که این مستند برایتان سرگرم‌کننده است. دلیل آن تماشای سرعت خیره کننده خارج شدن اوضاع از کنترل است. در نگاه اول بیننده ممکن است گمان کند خرید و فروش اسناد تاریخی کلیسای مورمون شغلی محدود و بی‌خطر است؛ چرا کسی باید به خاطر آن مرتکب قتل شود؟

آن چه در ادامه بیشتر ما را مجذوب خود می‌کند زودباوری تاجرین اسناد تاریخی است. آن‌ها که همه اعضای کلیسا هستند، روایت رایج در مورد مبدا مورمونیسم را به آسانی باور می‌کنند. در مقابل، این افراد اسنادی که هافمن سعی می‌کرد بفروشد را ” داستان ” تلقی می‌کنند.

برداشت ما

آیا هدف پروژه هس ومیسام بیان این است که روایت مبدا یک دین چگونه برای ناباوران مثل یک داستان است؟ ما هم از این مطمئن نیستیم. با این حال، قسمت اول این مستند نشان می‌دهد که کلیسای مورمون برای دفاع از تاریخ خود تا کجا پیش خواهد رفت؛ تاریخی که اصرار دارند واقعاً اتفاق افتاده است. کارشناسان مختلفی در دهه 80 درگیرتجارت اسناد تاریخی بودند و با فیلم‌سازان صحبت کرده‌اند. وقتی به صحبت‌های آن‌ها در مورد این ماجرا گوش می‌کنید هیچ شکی در صدای هیچ کدام از آن‌ها احساس نمی‌کنید.

آن‌ها اصرار داشتند اسنادی كه هافمن پیدا کرده بنیان كلیسای مورمون رامتزلزل می‌كند؛ زیرا باعث می‌شود به جای مساله‌ای مقدس، یک جادوی عرفانی به نظر برسد. اما از یک زاویه دید بی‌طرف، آن‌ها تنها ازیک داستان ساختگی در برابر داستانی دیگر دفاع می‌کنند. خواه هدف سازندگان فیلم بوده یا نه، این چیزی است که ما را در طول تماشای مستند علاقه مند نگاه می‌دارد. با این وجود، در حین این که مستند بیشتر به پرونده می‌پردازد، این جنبه ازداستان کم‌رنگ‌تر می‌شود. درادامه مستند به بررسی جعل اسناد توسط هافمن می‌پردازد.

همچنین متوجه می‌شویم خود اوبمب گذاری در اتومبیلش را ترتیب داده است. به این ترتیب مجموعه به یک مستند قابل پش‌بینی در این ژانر تبدیل می‌شود. لازم است بگوییم این قسمت اول است که ما را روی صندلی میخکوب نگاه می‌دارد. در طی تماشا به این فکر می‌کنیم که آیا واقعا کسی وجود دارد که بخواهد روایت کلیسا را زیر سوال ببرد؟ آیا اثری از یک تفکر انتقادی در میان هیچ یک از مصاحبه شونده‌ها خواهیم یافت؟

مطالب مرتبط: معرفی و بررسی مستند انفرادی آزاد (Free Solo)

نمای پایانی

نمایی از اتومبیل منفجر شده هافمن و یکی از همکاران او که می‌گوید : ” برای من روشن بود که این یک اقدام تلافی‌جویانه است “.

ستاره‌های گمنام

تاجرین اسناد تاریخی به رهبری شانون فلین (مرد حاضر در سکانس ابتدای مستند که در آغاز این نقد به او پرداخته شد) و برنت متکالف؛ این دو بعد از گذشت 36 سال همچنان وقایع را با جزئیات فوق‌العاده‌ای به‌یاد دارند. جذابیت دیگر، زودباوری آن‌ها در باور به این است که این اسناد بنیاد کلیسا را خواهند لرزاند.

نظر ما

مستند را تماشا کنید. ” قتل در میان مورمون‌ها ” نگاهی جذاب به ساز و کارهای درونی کلیسای مورمون است. اگرچه سازندگان مستند به ماجرای معاملات اسناد بیشتر از خود کلیسا پرداخته‌اند.

نکات جالب

شانون فلین از شنیدن صدای خود در این مستند متعجب شد. خودش معتقد است دلیل تغییر صدای او این بود که فراموش کرده بود پاپیون خود را شل کند!