ممنتو یا یادگاری فیلمی تریلر و روانشناسی نئو-نوار است که در سال 2000 در آمریکا ساخته شد. این فیلم توسط کریستوفر نولان کارگردانی و نوشته شد و سوزان و جنیفر تاد آن را تهیه کنندگی کردهاند. فیلمنامهی یادگاری بر اساس ایدهای از جاناتان نولان، که ممنوتو موری را در سال 200 نوشت، نوشته شد.
در یادگاری گای پیرس نقش مردی را بازی میکند که به دلیل آسیب مغزی توانایی خلق خاطرات جدید را ندارد. او همچنین هر پانزده دقیقه حافظهی کوتاه مدتش را از دست میدهد. او به دنبال افرادی است که به او حمله کردند و زنش را کشتند. برای فراموش نکردن و پیگیری اطلاعات نیز از سیستمی از پالارویدها و تتوها استفاده میکند. فیلم در دو روایت ارائه میشود. سکانسهایی سیاه و سفید که ترتیب تاریخی دارند و سکانسهایی رنگی که بررعکس روایت میشوند. هر دو روایت در انتهای فیلم یکی میشوند و روایتی یکپارچه و منطقی ایجاد میکنند.
ممنتو در پنج سپتامبر 2000 در جشنوارهی فیلم ونیز و در 6 مارچ 2001 در ایالات متحده اکران شد. فیلم با تایید منتقدان روبهرو شد که آن را برای روایت غیر خطی، موتیفهای حافظه، درک، عزاداری و نفرت از خودش ستایش کردند. ممنتو با بودجهای 4.5 میلیون دلاری فروشی بیش از 40 میلیون دلار داشت و موفقیتی تجاری بود. این فیلم برندهی جوایز بسیاری و نامزدی اسکار از جمله برای بهترین تدوین فیلم و بهترین فیلمنامهی اوریجینال شد. امروزه ممنتو به عنوان یکی از بهترین آثار نولان و همچنین از بهترین فیلمهای هزاره-ی دوم شناخته میشود. در سال 2017 کتابخانهی کنگره ممنتو را حائز اهمیت زیباییشناسانه، فرهنگی یا تاریخی دانست و تحت حفظات قرارش داد. با بهترین سرگرمی همراه باشید.
مشخصات فیلم ممنتو
عنوان فیلم | یادگاری (به انگلیسی: Memento) |
کارگردان | کریستوفر نولان |
تهیه کننده | سوزان تاد، جنیفر تاد |
فیلمنامه | کریستوفر نولان |
بر اساس | ممنتو موری، داستانی از جاناتان نولان |
ستارگان | گای پیرس، کری آن ماس، جو پانتولیانو |
موسیقی | دیوید جولیان |
فیلمبرداری | والی فیستر |
تدوینگر | دادی دورن |
کمپانی تولید کننده | سامیت اینترتینمنت، تیم تاد |
کمپانی توزیع کننده | نیو مارکت |
تاریخ اکران | پنج سپتامبر 2000 (ونیز)، شانزده مارچ 2001 (ایالات متحده) |
طول فیلم | صد و سیزده دقیقه |
بودجه | چهار و نیم میلیون دلار |
فروش گیشهای | چهل میلیون دلار |
IMDB | 8.4 |
راتن تومیتوز | 93% |
متاکریتیک | 80% |
خلاصهی فیلم ممنتو
فیلم با پالارودی از مردی مرده آغاز میشود. همانطور که سکانس به عقب بر میگردد، فیلم هم به حالت خامش باز میگردد. فیلم به دوربین بر میگردد، پیش از این که به سر مرد شلیک شود. فیلم آنگاه ادامه پیدا میکند و بین فیلم سیاه و سفید و رنگی جست میزند.
سکانسهای سیاه و سفید با لئونارد شلبی آغاز میگردند. یک مامور بیمهی سابق، که در اتاق متلی با مردی ناشناس و ناحاضر از پشت تلفن صحبت میکند. لئونارد در نتیجهی حملهی دو مرد آسیب مغزی دیده و نمیتواند خاطرات اخیرش را به یاد بیاورد. او توضیح میدهد که فردی را که به زنش تجاوز کرد و خفهاش کرد را کشته. اما دومین نفر به سرش ضربه زد و فرار کرده. پلیس باور نمیکند که نفر دومی وجود داشته باشد اما لئونارد باور دارد که نام نفر دوم جیمز. جی یا جان. جی بوده. او به وسیلهی یادداشت و پالاروید و تتو تحقیقاتش را انجام میدهد. لئونارد سمی را به یاد میآورد. فرد دیگری مبتلا به آسیب مغزی او، از روزهایی که هنوز در بیمه کار میکرد.

از اینجا حاوی اسپویل است.
بعد از تایید آزمایشات، که سمی با تکرار نیز نمیتواند یاد بگیرد، لئونارد باز تقاضای بیمهی او را رد کرد. چرا که باور داشت بیماری او احتمالا قلابی و در بهترین حال روانی است. زن پریشان سمی مرتبا از او درخواست میکرد که مراقب دوز انسولیشن باشد. به امید این که به یادش بماند و دوز مرگباری به او ندهد. اما سمی به تزریق انسولین ادامه داد و زنش مرد.
سکانسهای رنگی به ترتیب عکس نشان داده میشوند. در روایت زمانی داستان، لئونارد به تصمیم خود تتویی از پلاک ماشین جان. جی میگیرد. او پس از یافتن یادداشتی در جیب کتش با ناتالی ملاقات میکند. بارتندری که از لئونارد متنفر است، چرا که او لباسهای دوستپسرش، جیمی گرانتز، را میپوشد و ماشین او را میراند. بعد از فهمیدن شرایط ئونارد، از آن استفاده میکند تا مردی به اسم داد را از شهر بیرون براند. در عوض به او پیشنهاد میدهد به عنوان یک لطف در مورد پلاک ماشین تحقیق کند…

دربارهی کارگردان
کریستوفر نولان در 30 جولای 1970، در لندن به دنیا آمد. او که یکی از مهمترین کارگردانان حال حاضر جهان محسوب میشود فیلمنامهنویس و تهیهکننده نیز هست. فیلمهای نولان بسیار در سطح جهانی پرطرفدارند و با بازخورد خوبی از منتقدین همراه بودهاند. آثارش تا به حال بیش از 5.1 میلیارد دلار فروش رفته، 34 بار نامزد و ده بار برندهی اسکار شدهاند.
کریستوفر نولان در لندن متولد و بزرگ شد و از سنین کودکی به فیلمسازی علاقه نشان داد. پس از مطالعهی ادبیاتانگلیسی در دانشگاه، کارگردانی را با فیلم کمهزینهی تعقیب شروع کرد و سپس با ممنتو شناخته شد. پس از ساخت فیلمهای مستقل، وی موقعیت ساخت فیلمهایی با بودجهی بالا مانند بیخوابی و پرستیژ را پیدا کرد. از دیگر فیلمهای نولان میتوان سهگانهی شوالیهی تاریکی، میان ستارهای و دانکرک را نام برد. او فیلمنامهی بسیاری از آثارش را به همراه برادرش نوشته. همچنین همسرش در تهیهکنندگی بسیاری از فیلمهایش با او شریک بوده است.
فیلمهای نولان تمهای اپیستومولوجیکال و متافیزیکی دارند. آنها به مفاهیمی مانند اخلاق انسانی، ساختار زمان، و طبیعت منعطف حافظه و هویت فردی میپردازند. آثار او با زبان متاثر از ریاضیات، شیوههای روایی نامعمول، جلوههای ویژهی کاربردی، صداسازی تجربی و تصاویر بزرگ روایت میشوند.
از دیگر آثار او میتوان به تلقین، بتمن آغاز میکند، پرستیژ، شوالیهی تاریکی، میان ستارهای و … اشاره کرد.

حقایق جالب دربارهی فیلم ممنتو
- بیماری لئونارد واقعی است و anterograde amnesia نام دارد. این بیماری باعث میشود که پس از آسیب هیپوکامپوس فرد در یه یاد سپردن خاطرات جدید ناتوان شود. در دههی پنجاه میلادی، پزشکان بعضی فرمهای اپیلپسی را با برداشتن قسمتهایی از هیپوکامپوس درمان میکردند. نتیجه چنین مشکلات حافظهای بود.
- نولان از نحوی که پانتولیانو در دیالوگ «تو هیچ ایدهای نداری، عجیبالخلقه.» عجیبالخلقه را بیان میکرد ناراضی بود. پس خودش آن را دوبله کرد. در نسخهی نهایی این پانتولیانو نیست که میگوید عجیبالخلقه. نولان است که صدای او را تقلید میکند.
- فیلمبرداری ممنتو بیست و پنج روز به طول انجامید.
- استیون توبولوسکی بیان کرد که در مصاحبهاش با نولان به او گفته که خود شخصا تجربهی فراموشی را داشته. چند سال قبل، برای جراحیای به او قرصی آزمایشی داده شده بود که از عوارض جانبیش فراموشی بود. او بیان کرد که باور دارد این گفته به گرفتن نقشش کمک کرد. چرا که احتمالا بازیگر دیگری نیست که این تجربهی دست اول را داشته باشد.

نظرات منتقدین در مورد فیلم ممنتو
- شاون لوی- Portland Oregonian: فیلمی سخت، روشن و خشن به بهترین راههای ممکن.
- مارک کارو – Chicago Tribune: یک فیلم پازلی که پازلش ارزش حل کردن دارد.
- استیون ری- Philadelphia Inquirer: فیلمی به طرز ترسناکی لذتبخش.
- الا تیلور – L.A. Weekly: اگر هیچ چیز دیگری نباشد، ممنتو تعبیری هوشمندانه است بر ابهامات شرایط تهوع آور پست مدرن. شرایطی که در آن تاریخ از اخبار دیروز عقبتر نمیرود و دانش از اطلاعات دریافت شده از تعداد روای کنترل شدهی غیرقابل اطمینان تهیه میشود.
- ریچارد شیکل – Time : فیلم تلاش میکند که روایت را تا جایی که زبان توان دارد به قطعاتی کوچک تقسیم کند. اما نتیجه هنوز پر از حس خطری غریب و هیپنوتیزم کننده است.
دانلود
مطالب مرتبط
مطالب اخیر
نقد و بررسی سریال House of the Dragon (خاندان اژدها)
House of the Dragon (خاندان اژدها) یک مجموعه تلویزیونی آمریکایی رو به پخش در ژانر درام فانتزی است که توسط…
بررسی بازی Cult of the Lamb (فرقه بره)
Cult of the Lamb (فرقه بره) یک بازی اکشن ماجراجویی است. و توسط توسعه دهنده مستقل Massive Monster ساخته شده…